Każdy z nas zapewne podziwiał taniec cygański. Soczyste barwy strojów, energiczność i pasja – to wszystko widoczne jest w tańcu cygańskim! Pełnym ekspresjonizmu, dramatyzmu, radości i zadowolenia z życia. Skąd się wywodzi taniec? Czy związany jest z kulturą romską? Odpowiedzi uzyskasz w poniższym artykule.
Taniec cygański – czym się charakteryzuje?
Taniec cygański wywodzi się przede wszystkim z radości i zadowolenia z życia, jaką przejawiają Romowie i Cyganie. W jego trakcie widoczna jest szczerość, namiętność i dramatyczność emocji. Przekazywany z pokolenia na pokolenie, po dzień dzisiejszy przedstawiany jest na różnego rodzaju festiwalach, czy uroczystościach tanecznych.
Skąd się wywodzi? Taniec cygański swoje początki miał w Indiach. Z czasem rozprzestrzenił się po całym świecie, gdzie zyskał na popularności wśród Cyganów i Romów. Taniec ten polega na łączeniu w sobie różnych kultur, tj.: celtyckiej, arabskiej, bałkańskiej i oczywiście – indyjskiej.
Cyganie – poprzez ruch taneczny manifestują każdy ważny rytuał i wydarzenie. Jest on dostępny na co dzień w ich życiu. Można podziwiać go, a razem z nim piękne, kolorowe stroje i skoczną, dynamiczną muzykę cygańską nie tylko na ważnych dla Romów, czy Cyganów uroczystościach, czy festiwalach. Taniec cygański obecny jest w ich życiu każdego dnia, np. w trakcie spotkań rodzinnych.
Jakie są rodzaje tańca cygańskiego?
Wyróżnia się kilka rodzajów tańca cygańskiego. Oto one:
- taniec cygański sceniczny – ten rodzaj tańca charakteryzuje się elegancją, kunsztem, profesjonalizmem i znajomością kroków tanecznych. Między widzem,a widownią zachowywana jest określona odległość.
- taniec cygański salonowy – tego typu rytmu można zaobserwować na festiwalach, na wakacjach, czy w restauracjach. taniec odbywa się tuż przed widownią. Nie jest zachowywany dystans pomiędzy uczestnikiem imprezy, a tancerzem.
- taniec cygański taborny – związany z wędrownym i koczowniczym style życia. Rytmy taneczne wykonywane są wśród najbliższych, w gronie rodzinnym. Często między tancerzami dochodzi do rywalizacji i popisami odnośnie kroków tanecznych. Przekazywany jest z pokolenia na pokolenie. Ten rodzaj tańca jest traktowany jako tradycja.
- taniec cygański uliczny – to przede wszystkim improwizacje i naśladowanie konkretnych postaci. Często wykonywany jest na boso, tak jak sama nazwa wskazuje – na ulicy. Głównym celem tego typu tańca jest oczywiście dochód finansowy, jaki tancerze mogą pozyskać dzięki publiczności ulicznej.
Taniec cygański – Style tańca cygańskiego
Taniec cygański można podzielić również na style. Wyróżnia się:
- taniec rosyjskich Cyganów – to najcięższy styl tańca cygańskiego. technika skupia się głównie na rytmicznych ruchach nóg, w połączeniu z jednoczesną pracą i ruchami rąk. Tempo narasta stopniowo, od bardzo wolnego do szybkiego. Kobiety w charakterystyczny sposób dokonują grę palcami, która swe podłoże wzięła z tańca flamenco. Wymachiwanie rozkloszowaną spódnicą – to z kolei inspiracja z tańców wschodnich.
- taniec polskich Cyganów – ten rodzaj tańca charakteryzuje się tym, że wykonywany jest solo. W trakcie ruchów dochodzi do specyficznego potrząsania ramionami, a także pracą rękami u kobiet. U mężczyzn – tego typu akcent wykonywany jest za pomocą nóg.
- taniec węgierskich Cyganów – to taniec, podczas którego dochodzi do reprezentatywnego stepowania. Oparty na czeczotce.
- cygański taniec brzucha – różni się od klasycznego belly dance. Przede wszystkim różnica polega na tym, że jest dużo wyraźniejszy niż zwykły taniec brzucha. Ponadto zauważalne są w nim techniki akrobatyczne.
- flamenco – odgrywa bardzo ważną rolę w życiu cygańskim, to przede wszystkim taniec żywiołów, w którym charakterystyczna jest improwizacja. Dynamiczny, ognisty, pełen zmysłowości i energii. Ten rodzaj tańca wywodzi się od Cyganów, którzy zamieszkują południową Hiszpanię. Taniec kojarzy się przede wszystkim z temperamentem, ekspresją i trudnymi emocjami.
- parowy taniec bałkańskich Cyganów (Hora Ora) – polega na tańczeniu w parze, z zachowaniem określonej odległości. Partnerzy skierowani są twarzą do siebie. W trakcie ruchów tanecznych dochodzi do stepowania, potrząsania biodrami u kobiet i klikania palcami. Mężczyźni nie wykonują charakterystycznych ruchów bioder, a klepią się po nich. Ten taniec wykonywany jest osobno: tańczą kobiety lub mężczyźni.
- taniec Cyganów Madziar – to bardzo ekspresyjny rodzaj tańca cygańskiego, podczas którego wyróżnia się przede wszystkim ruchy mężczyzn. Kobiety – w tym przypadku są mało wyraziste.
Cygański strój taneczny, czyli kostiumy szyte na miarę…
Taniec obecny jest u Cyganów na porządku dziennym. To za jego pomocą celebrują i świętują każde ważne dla nich wydarzenie, czy uroczystość.
Cyganie sami sobie szyją stroje do tańca. Każdy z kostiumów tanecznych charakteryzuje się nasyconymi, wyraźnymi, wręcz niekiedy pstrokatymi barwami. Skupia on szczególną uwagę wśród publiczności. Jakby inaczej. Cygański strój taneczny, w połączeniu z ekspresyjnymi i pełnymi wyrazu ruchami – niekiedy zabiera dech w piersiach. Rytmiczne przedstawienia są pełne szaleństwa i ognistości, a widowni ciężko jest od Cyganów oderwać wzrok.
Warstwowe, zwiewne, kolorowe suknie kobiet, elegancki ubiór mężczyzn i w tle grająca gitara – wszystkie te wyróżniki podkreślają każdy zespół cygański.
W Polsce śpiew i taniec cygański możemy zaobserwować na Międzynarodowym Festiwalu Piosenki i Kultury Romów. Wydarzenie organizowane jest przez cygańskiego celebrytę – Don Vasyla. Z kolei w Gorzowie Wielkopolskim jest Cygański teatr Muzyczny “TERNO”. Jego założycielem jest Edward Dębicki, który marzył o tym, aby popularyzować kulturę i zwyczaje cygańskie. Obecnie jest popularne i znane na całym świecie.
