Taniec już od dawien dawna ma pozytywny wpływ na samopoczucie i zdrowie człowieka. Dzięki systematycznemu uczestnictwu w zajęciach tanecznych nie tylko poczujemy się lepiej, wymodelujemy sylwetkę, ale również spowolnimy proces starzenia się mózgu. Jak to możliwe? Niemieccy naukowcy przeprowadzili eksperyment i opublikowali go w czasopiśmie “Frontiers in Human Neuroscience”. Co się okazało? Potwierdzono, że taniec dobroczynnie wpływa na mięśnie, koordynację ruchową i mózg.
Wpływ tańca na mózg – eksperyment
Niemieccy badacze potwierdzają to, że regularne zajęcia taneczne korzystnie wpływają na układ mięśniowy, sprawne ruchy i oczywiście – mózg. Teorię wysnuto na podstawie eksperymentu na 26 osobach. Podzielono ich na dwie grupy: 14 z nich uczestniczyło w różnorodnych zajęciach tanecznych, a 12 w ćwiczeniach fitness, do których można było zaliczyć bieganie, podskoki, ćwiczenia rozciągające i siłowe. Przez pierwsze pół roku uczestnicy eksperymentu ćwiczyli dwa razy w tygodniu przez 90 minut, następnie przez rok – raz w tygodniu, przy czym podczas 12 miesięcy wszyscy z biorących udział w badaniu ćwiczyli Nordic Walking.
Przed wzięciem udziału w badaniu i zaraz po jego zakończeniu uczestnicy poddani zostali rezonansowi magnetycznemu. Co więcej, w trakcie eksperymentu monitorowano ich postawę i koordynację ruchów.
Wykazano, że u wszystkich badanych powiększyły się obszary hipokampa, czyli części mózgu odpowiedzialnej za pamięć, orientację w terenie i uczenie się (przenoszenie informacji z pamięci krótkotrwałej do długotrwałej). Ten obszar mózgu najczęściej ulega (jako pierwszy) uszkodzeniu u osób chorujących na Alzheimera.
Różnica pomiędzy jedną, a drugą grupą polegała na tym, że u osób biorących udział w zajęciach tanecznych doszło do wzrostu większego obszaru w lewej części hipokampa, tzw. odcinka zębatego, który odpowiedzialny jest za dostrzeganie różnic. Co więcej, tylko w tej grupie doszło do powiększenia podkładki, czyli prawej części hipokampa.
To jednak nie wszystko. W grupie tańczących osób zauważyć można było znaczną poprawę równowagi, co jest dosyć częstą dolegliwością u osób starszych.
Ponadto badacze jednogłośnie stwierdzili (wg autorki pracy dr Kathrin Rehfeld), że taniec ma lepszy wpływ na mózg niż zajęcia fitness. Z pewnością przyczynił się do tego fakt, że uczestnicy musieli uczyć się nowych kroków i różnorodnych tańców, figur co dwa tygodnie. Związane to było oczywiście z rytmem, tempem i ułożeniem ciała. Jednak do największego wysiłku podczas pracy mózgu dochodziło wtedy, kiedy musieli powtórzyć choreografię bez pomocy instruktora tanecznego. Według dr Kathrin Rehfeld to właśnie ta część zajęć tanecznych znacznie wpłynęła na poprawę równowagi w tej grupie badanych.
Stwierdza się zatem, że regularne ćwiczenia taneczne spowalniają i przeciwdziałają z wiekiem pogorszeniu sprawności umysłowej i fizycznej. Ich plusem jest z pewnością to, że wymagają aktywności różnego rodzaju, tj. aerobiku, umysłu, czucia, czy ruchów.
Taniec jako terapia
Badania dowodzą, że sam taniec angażuje do pracy obszary kory mózgowej i kilka innych struktur mózgowych. Dlatego tak często taniec polecany jest osobom starszym i seniorom. Terapia za pośrednictwem tańca pomaga wzmocnić integrację ciała i umysłu, a także zniwelować niepożądane objawy w przypadku niektórych chorób psychicznych. Co ciekawe, terapeuci prowadzący zajęcia taneczne uczą pacjentów nawiązywać kontakt i porozumieć się na poziomie intuicyjnym. A więc jeśli ciało jest w ruchu staje się tzw. nośnikiem terapeutycznych treści, a także bezpośrednim ich odbiorcą.
Tę formę terapii można wykorzystywać na wiele różnych sposobów. Zazwyczaj taniec łączy się z rozmową, z muzyką, a niekiedy wykonywany jest w ciszy. Niektórzy terapeuci tańczą z pacjentami, inni obserwują ich i odczytują to co ma do przekazania ich mózg.
Okazuje się, że terapia tańcem jest skuteczna na wszystkie możliwe sposoby. Dokonano badań unikalnych zestawów elementów ruchowych, czyli takich, które mogą wywołać uczucie szczęścia, strachu, smutku lub smutku. Nowe kroki taneczne wywołują u pacjentów nowe uczucia, a tym samym pozwalają dostrzec większy wachlarz możliwości w trudniejszych sytuacjach. Niekiedy jest tak, że nowe wzorce ruchowe przywołują stłumione emocje i pomagają osobom chorym psychicznie w zrozumienie siebie i otoczenia.
Jak działa mechanizm percepcji tańca?
Każda funkcja zaangażowana w odkrywanie kroków tanecznych angażuje te części mózgu, które wykorzystywane są przez funkcje poznawcze, spostrzeżenia i zmysły. Uwzględnia się cztery aspekty analizy ruchu:
- ciało,
- wysiłek,
- kształt,
- przestrzeń.
Corinne Jola jest ekspertką odnośnie wpływu tańca na percepcję i zmiany mechanizmów poznawczych, a także badaniem nad reakcją widzów na różne formy tańca i teatru. Okazuje się, że tancerze mają szczególnie rozwinięte zdolności percepcji czasu i kontroli, postrzegania reprezentacji ciała i przestrzeni. Kluczową rolę spełnia tu rozwinięta wyobraźnia ruchów ciała. Ruch zwiększa ukrwienie mózgu, a to przyczynia się do zmiany połączeń neuronów i nauki nowych umiejętności. Co więcej, taniec bardzo pomaga uwolnić się od problemów mentalnych, dlatego jest jedną z form terapii dla osób starszych.
Badania związane z nauką tańca są nadal na początku drogi, ale już teraz nabrały szczególnego znaczenia na to, jak uczyć tańca i jaki to ma wpływ na zdolności poznawcze człowieka.
Badacze jednogłośnie sugerują, aby poddać się ulubionej muzyce i krokom tanecznym. Każdy z nas chce być zdrowy i żyć tak długo, jak to możliwe, dlatego warto pomyśleć o aktywności fizycznej, jaką jest taniec. Przeciwdziałanie czynnikom ryzyka i spowolnienie procesów związanych z wiekiem można uzyskać właśnie poprzez wyznaczanie nowych możliwości dla umysłu i ciała, szczególnie u osób starszych.
